DEV TEKSTİL – Devrimci Tekstil İşçileri Sendikası Devrimci Tekstil İşçileri Sendikası
2015 yılı sonuna doğru yoğunlaşan asgari ücret görüşmeleri, “vergiden muaf asgari ücret” tartışmalarını da beraberinde getirmişti. Asgari ücret, artan haliyle bile açlık sınırını geçemedi. Ocak ayında zamlı asgari ücret henüz işçilerin cebine girmeden, işverenlere verilen teşvik indirimlerinin oranı arttı ve yeni teşvikler verildi. İşçinin ödeyeceği vergide muafiyet veya vergi oranlarında herhangi bir indirim yapılmadı.
Rekor: Düşük ücretler ve yüksek vergiler
OECD ülkeleri arasında en düşük ücretler sıralamasında Türkiye ön sıralarda. Aynı zamanda vergi oranlarının yüksekliği açısından da Avrupa ülkeleri arasında ilk sıralarda. İşçi ve emekçilerin artan oranlı vergi ödeme zorunluluklarına karşın şirketlerin ödeyecekleri gelir vergisi % 20 ye sabitlenmiş durumda.
Elde ettiğimiz her tür gelir için devlete gelir vergisi ödüyoruz. Tabii elde edilen gelire göre vergi oranı da değişiyor. 2016 yılı için belirlenen gelir vergisi matrahına göre vergi dilimleri aşağıdaki gibi:
| 12.600 TL’ye kadar | % 15 |
| 30.000 TL’nin 12.600 TL’si için 1.890 TL, fazlası | % 20 |
| 69.000 TL’nin 30.000 TL’si için 5.370 TL, (ücret gelirlerinde 110.000 TL’nin 30.000 TL’si için 5.370 TL), fazlası |
% 27 |
| 69.000 TL’den fazlasının 69.000 TL’si için 15.900 TL, (ücret gelirlerinde 110.000 TL’den fazlasının 110.000 TL’si için 26.970 TL), fazlası |
% 35 |
Gelir vergisi matrahı brüt ücretler üzerinden hesaplanıyor. Aslında asgari ücret brüt olarak belirleniyor, gelir vergisi ve sigorta primleri bu tutar üzerinden hesaplanıyor. 2016 yılı için belirlenen asgari ücret 1647,00 TL’dir. Asgari ücret kesilen vergiler ve diğer kesintilerden sonra işçinin eline geçen miktarı 1.177,46 TL’dir.
Asgari geçim indirimi denilen rakam ise ödeyeceğimiz vergi matrahından yapılan indirimdir. Yani aslında gelir vergisi tam olarak maaşımızdan kesiliyor, fakat devlet indirim rakamını nakit olarak işveren üzerinden bize geri ödüyor. Yani asgari geçim indiriminin iadesi konusunda işveren sadece aracı.
Sadece 9 ay 1300 TL
Brüt ücret üzerinden sigorta ve işsizlik priminin düşmesi ile gelir vergisi matrahı oluşuyor. Bir asgari ücretlinin aylık gelir vergisi matrahı (mesai, prim, ikramiye hariç) 1399,95 TL’dir. 2016 Eylül ayı sonunda asgari ücretlinin geliri 1399,95 x 9 = 12.599,55 TL olacak. Yani bir sonraki ay gelirin 12.600 TL den fazla kısmı için gelir vergisi oranı % 20 olacak. Böylece Ekim ayında asgari ücretlinin ödeyeceği vergi 70 TL daha artacak.
Mesai, prim yâda ikramiye alanlar daha erken ve daha fazla vergi ödeyecek
Alacağımız ek kazançlar da gelir vergisi dilimi hesabına dâhil ediliyor. Böylece fazla mesai veya diğer biçimlerde ek ücret alanlar, 12.600 TL sınırını daha erken aşarak 2.vergi dilimine göre vergi ödeyecek. Ortalama haftada 10 saat mesai yapan asgari ücretli % 20’lik vergi dilimine ekim ayı yerine temmuz ayında girebilecek.
İnsanca Yaşamaya Yetecek, Vergiden Muaf Ücret Talebini Yükseltelim!
Elektrik, su ve temel gıda maddelerine yapılan zamlarla daha ilk aydan buhar olan asgari ücret, artan oranlı vergilerle daha da düşecek. Buna karşılık maliyetin patronlar tarafından karşılanması istenebilir veya bu konuda yasal bir düzenleme yapılabilir. Asgari ücret yoksulluk sınırının üzerinde ve tüm vergilerden muaf olmalıdır. Hükümet sözcüleri zaman zaman gazetecilerin sorularına karşılık bu konuda çalışma yapılacağına dair üstü kapalı bir söylemlerde bulunuyor ve konu belirsizliğini korumaya devam ediyor. İşçiler adına hiçbir düzenleme yapılmazken işçilerden kesilen haraçlarla oluşturulan bütün fonlarda patronlara peşkeş çekiliyor.
İşçi ve emekçiler haklarını ancak mücadele ederek alabilirler. İnsanca yaşamaya yeten ücrette ancak mücadeleyle olur. Yapmamız gereken vergiden muaf insanca yaşamaya yeten ücret için fabrikalarda ve sanayi havzalarında mücadeleyi büyütmektir. Başkada bir seçeneğimiz yok.
